ส่องธุรกิจดาวรุ่ง! หลังวิกฤตไวรัสโคโรนา

เทศกาลตรุษจีนในปี 2020 นี้ ถือเป็นฝันร้ายของชาวจีน เนื่องจากประเทศจีนได้ถูกโรคปอดอักเสบจากเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 โจมตีทั่วประเทศทำให้ต้องปิดบ้านปิดเมือง ซึ่งเป็นภาพเหตุการณ์ที่คล้ายกับโรคซาร์สในปี 2003 โดยหลังจากผ่านวิกฤตโรคซาร์สในครั้งนั้นเศรษฐกิจจีนเกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างมาก และเป็นจุดเริ่มต้นของอุตสาหกรรมใหม่มากมาย ซึ่งได้รับการพัฒนาอย่างรวดเร็ว หลังจากการระบาดของโรคร้ายดังกล่าว เช่นเดียวกับในครั้งนี้ที่จีนต้องเผชิญกับไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 จนทำให้มีการคาดการณ์ว่า จะมีการพัฒนาของอุตสาหกรรมและธุรกิจใหม่ถึง 9 ประเภท หลังวิกฤตการณ์ครั้งนี้ ดังนี้

1.อุตสาหกรรมยา
อุตสาหกรรมยา เช่น การพัฒนาวัคซีน การทดสอบไวรัส และอุตสาหกรรมอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องทางชีวภาพ โดยคาดว่ารัฐบาลจีนจะกำหนดนโยบายเพิ่มเติมทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับชีวิตและสุขภาพของประชาชน ภายหลังจากการระบาดของโรคเริ่มคลี่คลายลง ซึ่งการตรวจสอบและวินิจฉัยโรคในครั้งนี้พบว่า มีบริษัทหลายรายเริ่มพัฒนาสารเคมีที่สามารถตรวจสอบผลลัพธ์ได้ภายในครึ่งชั่วโมง แสดงให้เห็นว่า การวิจัยทางการแพทย์และการพัฒนาเทคโนโลยีทางการแพทย์ในประเทศจีนอยู่ในขั้นสูงมาก ซึ่งทำให้ต่อจากนี้บริษัทเหล่านี้น่าจะได้รับการพัฒนาอย่างรวดเร็วมากยิ่งขึ้น

2.ธุรกิจปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence: AI)
การพัฒนาอุตสาหกรรม AI เป็นสิ่งที่จำเป็นอย่างยิ่งในช่วงของการระบาดของโรคในครั้งนี้ โดยพบว่า บริษัทวิจัยและพัฒนาหุ่นยนต์ AI หลายรายได้มีส่วนช่วยในการป้องกันการแพร่กระจายของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ในมณฑลหูเป่ยได้เป็นอย่างดี โดยเฉพาะโรงพยาบาลในเมืองอู่ฮั่น ได้นำหุ่นยนต์ AI เข้ามาใช้ในเรื่องของการฆ่าเชื้อโรค ซึ่งนอกจากจะช่วยลดความเสี่ยงในการติดโรคแล้ว ยังช่วยลดภาระของเจ้าหน้าที่โรงพยาบาลอีกทางหนึ่งด้วย นอกจากนี้ AI Big Data ยังได้สร้างผลงานที่ดีในการตรวจสอบจำนวนประชากรจีนในมณฑลหูเป่ยจำนวน 5 ล้านคน ที่เดินทางออกนอกพื้นที่ พร้อมกับประยุกต์ใช้โทรศัพท์มือถือเป็นเครื่องมือในการระบุตำแหน่งของบุคคลที่เดินทางออกจากมณฑลหูเป่ยอีกด้วย ขณะที่ในเทคโนโลยี AI ของอาลีบาบาก็ได้เข้ามามีส่วนในกระบวนการพัฒนาและ คิดค้นวัคซีนให้มีความรวดเร็วมากยิ่งขึ้น ซึ่งความก้าวหน้าและผลประโยชน์ที่เกิดขึ้นอย่างมหาศาลจากการใช้ AI ทำให้คาดการณ์ได้ว่า ในอนาคตจะมีผู้ประกอบการเข้ามาลงทุนในธุรกิจนี้มากขึ้น

3.ธุรกิจเพื่อสุขภาพและการดูแลสุขภาพ
การเพิ่มภูมิคุ้มกันเป็นสิ่งที่ทุกคนคาดหวัง จะเห็นได้จากการระบาดของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ในครั้งนี้ว่า การมีภูมิคุ้มกันเป็นสิ่งสำคัญมาก เนื่องจากการแพร่ระบาดของโรคและความรุนแรงของโรค ไม่ว่าจะเป็นโรคซาร์สหรือโรคปอดอักเสบจากเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่นี้ส่วนใหญ่ขึ้นอยู่กับภูมิคุ้มกันของแต่ละบุคคล โดยคนที่มีภูมิคุ้มกันที่แข็งแรงก็มีความเสี่ยงในการติดเชื้อไวรัสน้อย หรือคนที่มีภูมิคุ้มกันแต่ติดเชื้อไวรัสก็จะช่วยลดความรุนแรงของโรคและมีโอกาสในการ รักษาหายได้ง่ายกว่า เป็นต้น

4.ธุรกิจเครื่องออกกำลังกายและอุปกรณ์กีฬา
การเพิ่มภูมิคุ้มกันจากยารักษาโรคมีความสำคัญมากพอๆกับการมีร่างกายที่แข็งแรง ดังนั้น คนส่วนใหญ่จึงเริ่มตระหนักถึงการออกกำลังกายและการรักษาสุขภาพให้แข็งแรงอยู่เสมอ ดังนั้น ในอนาคตอันใกล้จึงคาดว่า เครื่องออกกำลังกายและอุปกรณ์กีฬาจะขายได้ดีมากขึ้นและขยายตัวได้อย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะอย่างยิ่งเครื่องออกกำลังกายที่สามารถใช้ภายในบ้าน ซึ่งจะช่วยหลบเลี่ยงการพบปะหรือรวมตัวของผู้คน ซึ่งเป็นความเสี่ยงของการติดโรค จะเป็นสินค้าที่ได้รับความนิยม และมีความต้องการในการบริโภคเพิ่มสูงขึ้นในอนาคต

5.ธุรกิจฟอกสภาพแวดล้อม หรือทำให้สภาพแวดล้อมมีความบริสุทธิ์
ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมานี้ การรักษาสิ่งแวดล้อมและอุตสาหกรรมรักษาสิ่งแวดล้อมได้รับความสนใจมากขึ้น ซึ่งการระบาดของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ในครั้งนี้ ทำให้ประชาชนทุกคนเริ่มตระหนักว่า สภาพแวดล้อมที่ไม่แข็งแรงหรือไม่บริสุทธิ์ เป็นปัจจัยที่สนับสนุนการแพร่กระจายของโรคและการเกิดไวรัสสายพันธุ์ใหม่ขึ้น ดังนั้น เมื่อโรคระบาดผ่านพ้นไป อุตสาหกรรมการรักษาสิ่งแวดล้อม จะเข้าสู่ยุคของความเจริญรุ่งเรืองมากขึ้น ไม่เพียงแต่ทุกคนจะให้ความสำคัญกับการรักษาและคุ้มครองสิ่งแวดล้อมให้บริสุทธิ์ แต่มีแนวโน้มว่ารัฐบาลจะเพิ่มการลงทุนและจัดสรรงบประมาณ เพื่อรักษาและฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมเพิ่มมากขึ้นด้วย

6.ธุรกิจ e-Commerce
การค้าออนไลน์หรืออีคอมเมิร์ซได้รับความนิยมเป็นอย่างมากอยู่แล้ว เนื่องจากเป็นธุรกิจที่ผู้ซื้อไม่ต้องเจอผู้ขาย ซึ่งการเกิดโรคระบาดครั้งนี้ ทำให้เกิดการหลีกเลี่ยงการพบปะและการสัมผัสสิ่งของต่างๆ เพราะมีความหวาดระแวงต่อการแพร่ระบาดของโรค ประกอบกับยังไม่สามารถคาดการณ์ได้ว่า การระบาดของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ในครั้งนี้จะยืดเยื้อไปอีกนานแค่ไหน จึงส่งผลกระทบในระยะสั้น ทำให้ร้านค้าต่างๆ ไม่สามารถเปิดให้บริการได้ ทำให้การซื้อของออนไลน์กลายเป็นรูปแบบการค้าขายที่ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพมากที่สุด ซึ่งคาดการณ์ว่า หลังจากการระบาดของไวรัสจะมีการพัฒนาการค้าออนไลน์และรูปแบบการค้าแบบอีคอมเมิร์ซในรูปแบบที่ไม่จำเป็นต้องใช้คนพบหรือสัมผัสคนโดยตรง ซึ่งการซื้อขายออนไลน์ดังกล่าวจะมีความก้าวหน้าไปอีกขั้นอย่างแน่นอน

7.ธุรกิจการศึกษาทางไกลผ่านระบบอินเตอร์เน็ต
ธุรกิจการศึกษาทางไกลผ่านระบบอินเตอร์เน็ต เป็นธุรกิจที่มีลักษณะเดียวกับการค้าอีคอมเมิร์ซคือ ผู้รับบริการไม่ต้องสัมผัสหรือติดต่อกับคนโดยตรง เมื่อการติดต่อของมนุษย์กลายเป็นความเสี่ยง แต่การศึกษายังเป็นความต้องการพื้นฐานของมนุษย์ ดังนั้น ทุกคนจึงทำได้เพียงเรียนผ่านอินเตอร์เน็ต ซึ่งจะถือเป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่อีกครั้งหนึ่งของตลาดการศึกษาจีน เนื่องจากประเทศจีนมีจำนวนประชากรมากที่สุดในโลก มีความจำเป็นที่จะต้องพัฒนาบุคลากรและให้ความสำคัญต่อการศึกษาเป็นอันดับแรกๆ ซึ่งหากธุรกิจดังกล่าว ได้รับการพัฒนาอย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ คาดว่าจะสร้างผลประโยชน์และมูลค่าได้อย่างมหาศาลอย่างแน่นอน

8.ธุรกิจเกมมือถือ
เพื่อเป็นการป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อไวรัส วิธีที่ดีที่สุดก็คือให้ทุกคนอยู่แต่ในบริเวณบ้าน หลีกเลี่ยงการออกนอกบ้าน การเดินทางด้วยรถขนส่งสาธารณะ และการพบปะผู้คนให้น้อยที่สุด ดังนั้น เมื่ออยู่แต่ในบ้านเป็นเวลานาน จะทำให้เกิดความเบื่อหน่าย มีแต่กิจกรรมที่ซ้ำซากจำเจ ทำให้เกมมือถือกลายเป็นรูปแบบความบันเทิงใหม่ที่สามารถเข้าถึงผู้บริโภคได้อย่างง่ายดาย สามารถสร้างความบันเทิงและโอกาสในการพูดคุยกับเพื่อนใหม่ออนไลน์ได้อีกทางหนึ่งด้วย จึงคาดการณ์ว่า ตลาดเกมมือถือในจีน จะได้รับการพัฒนาให้มีความหลากหลาย และเป็นธุรกิจที่มีโอกาสเติบโตมากขึ้นในอนาคต

9.ธุรกิจ We Media (自媒体: จื้อเหมยถี่) หรือโลกแห่งการสื่อสารออนไลน์ในปี 2019
ธุรกิจ We Media เติบโตและได้รับการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง จนกระทั่งเกิดการระบาดของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 ในครั้งนี้ ที่ส่งผลให้ประชาชนต้องอยู่แต่ในบ้าน ไม่สามารถออกไปใช้ชีวิตตามปกตินอกบ้านได้ ทำให้เกิดโอกาสมากมายแก่ชาว We Media ที่ได้แสดงตัวตนอย่างเต็มที่ ไม่ว่าจะเป็นการเขียนบทความ ถ่ายคลิปวีดีโอสั้นๆ และเผยแพร่ลงบนโซเชียลมีเดียต่างๆ ประกอบกับโลกออนไลน์ทำให้สามารถรับรู้ข่าวสาร ติดตามสถานการณ์ทางสังคมต่างๆ ได้อย่างสะดวกและรวดเร็ว จึงคาดการณ์ว่า ธุรกิจ We Media จะได้รับการพัฒนารูปแบบให้มีความก้าวหน้า น่าสนใจ และได้รับความนิยมเพิ่มมากขึ้นอย่างแน่นอน

⋙ ผลกระทบด้านเศรษฐกิจต่อประเทศไทย

การปรับตัวของธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับวิถีชีวิตประจำวันของชาวจีนหลังวิกฤตการณ์ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 ระบาด จะส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจของประเทศไทยเป็นอย่างมากในระยะสั้น เนื่องจากประชาชนอาจจะยังมีความหวาดระแวงต่อการแพร่ระบาดของโรค และกลัวการออกจากบ้าน หรือประชาชนบางส่วนอาจหลีกเลี่ยงที่จะเดินทางออกนอกประเทศ รวมทั้งการเลือกซื้อผลิตภัณฑ์บางชนิดจากต่างประเทศ ทำให้ประชาชนส่วนใหญ่เลือกที่จะบริโภคสินค้าและบริการที่สามารถใช้บริการได้แม้จะอยู่แต่ในบ้าน จึงเป็นสิ่งที่รัฐบาลไทยและผู้ประกอบการไทยต้องเฝ้าติดตามการเปลี่ยนแปลงของการบริโภคและความต้องการของตลาดจีน รวมทั้งการปรับตัวของธุรกิจต่างๆของจีนอย่างใกล้ชิด เพื่อสามารถกำหนดกลยุทธ์ทางการค้าที่เหมาะสมและแสวงหาโอกาสทางการค้าใหม่ๆ ในการทวงคืนตลาดส่งออกหลักอย่างตลาดจีนได้ทันท่วงที

⋙ โอกาสและแนวทางการปรับตัวของภาครัฐ ภาคเอกชน และผู้ประกอบการไทย

การระบาดของโรคปอดอักเสบจากเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 ทำให้ผู้บริโภคส่วนใหญ่ต้องอยู่แต่ในบ้าน ไม่เดินทางออกไปจับจ่ายใช้สอยและเดินทางท่องเที่ยวต่างประเทศ ดังนั้น ภาครัฐสามารถส่งเสริมการส่งออกสินค้าและบริการที่ผู้บริโภคสามารถเลือกซื้อหรือใช้บริการได้แม้จะอยู่ในบ้าน นั่นก็คือ “สินค้าดิจิทัล” ได้แก่ สินค้ากลุ่มดิจิทัลคอนเท้นต์ ภาพยนตร์ ละครโทรทัศน์ ซอฟท์แวร์ เกม แอพพลิเคชั่น สื่ออิเล็กทรอนิกส์ต่างๆ ที่ใช้บริการผ่านช่องทางออนไลน์ เนื่องจากประชาชนที่อยู่แต่ในบ้านมีแนวโน้มที่จะใช้เวลากับอินเตอร์เน็ต โทรทัศน์ และโทรศัพท์มือถือมากขึ้น โดยภาครัฐสามารถดำเนินการส่งเสริมผู้ประกอบการไทยที่มีศักยภาพระดับหนึ่งก่อน เพื่อเป็นการทดสอบตลาดควบคู่ไปกับการส่งเสริมให้ผู้ประกอบการทำ Digital marketing โดยใช้นักแสดงไทยที่มีชื่อเสียงในตลาดจีน และ Online Promotion ผ่านช่องทางโซเชียลมีเดีย หรือแพลตฟอร์มออนไลน์ที่ได้รับความนิยมของจีน ซึ่งในระยะสั้นอาจจะเป็นการสร้างการรับรู้ถึง Digital Product และศักยภาพของดิจิทัลคอนเท้นท์ในรูปแบบใหม่ๆของไทย ในขณะที่ ระยะกลางและระยะยาว จะเป็นธุรกิจที่สามารถสร้างรายได้ให้แก่ผู้ประกอบการไทยและประเทศไทยได้อย่างมหาศาล และนำมาซึ่ง โอกาสในการส่งออกสินค้าและบริการใหม่ๆ รวมทั้งสามารถเรียกความเชื่อมั่นให้แก่นักท่องเที่ยวต่างชาติในการเดินทางเข้ามาท่องเที่ยวยังประเทศไทยได้อีกทางหนึ่งด้วย

แหล่งที่มา – กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์