สายการบินต้นทุนต่ำบูม…โอกาสธุรกิจหน้าใหม่
เจาะกลุ่มคนชั้นกลาง (Start-Up Business)
การเติบโตทางเศรษฐกิจในภูมิภาคต่างๆ ได้นำมาซึ่งการเติบโตของฐานกลุ่มผู้มีรายได้ระดับปานกลาง ซึ่งเป็นตลาดขนาดใหญ่และมีกำลังซื้อมากขึ้น ก่อให้เกิดความต้องการยกระดับคุณภาพชีวิตด้านต่างๆ เช่น ที่อยู่อาศัย สิ่งของเครื่องใช้ การรับประทานอาหาร การท่องเที่ยว การดูแลสุขภาพ การเข้าถึงเทคโนโลยี การเดินทาง เป็นต้น
ในระยะที่ผ่านมา การเติบโตของธุรกิจสายการบินต้นทุนต่ำ หรือ Low-cost Airline เป็นหนึ่งปัจจัยสำคัญที่เอื้ออำนวยให้การเดินทางของกลุ่มผู้มีรายได้ระดับปานกลางเป็นไปโดยสะดวกยิ่งขึ้น ก่อให้เกิดการเดินทางไปยังสถานที่ต่างๆมากขึ้น และนำมาซึ่งเม็ดเงินการใช้จ่ายที่สะพัดไปสู่ธุรกิจต่างๆที่เกี่ยวข้อง ซึ่งเป็นโอกาสทางธุรกิจสำหรับผู้ประกอบการขนาดกลางและเล็กในการผลิตสินค้าและบริการเพื่อเจาะกลุ่มผู้มีรายได้ระดับปานกลางดังกล่าว
กลุ่มคนชั้นกลาง…ตลาดที่มีศักยภาพสำหรับ SMEs
การเริ่มต้นประกอบธุรกิจเพื่อเจาะกลุ่มผู้มีรายได้ระดับปานกลาง จำเป็นต้องวิเคราะห์ข้อมูลจุดแข็งและจุดอ่อนของกลุ่มผู้มีรายได้ระดับปานกลาง เพื่อประเมินสถานการณ์ในปัจจุบัน ตลอดจนวิเคราะห์ข้อมูลสภาพแวดล้อมที่อาจเป็นได้ทั้งโอกาสและอุปสรรคสำหรับการประกอบธุรกิจ เพื่อประเมินความน่าสนใจในการเข้าสู่ตลาด ศูนย์วิจัยกสิกรไทย ได้วิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรค ของการเริ่มต้นประกอบธุรกิจเพื่อเจาะกลุ่มผู้มีรายได้ระดับปานกลาง เพื่อเป็นข้อมูลประกอบการตัดสินใจเริ่มต้นลงทุนผลิตสินค้าและบริการสำหรับผู้ประกอบการขนาดกลางและเล็ก ดังนี้
จากการวิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรคของการเริ่มต้นประกอบธุรกิจเพื่อเจาะกลุ่มผู้มีรายได้ระดับปานกลาง พบว่า ผู้ประกอบการขนาดกลางและเล็กสามารถเริ่มต้นลงทุนผลิตสินค้าและบริการ เพื่อเจาะกลุ่มผู้มีรายได้ระดับปานกลางได้ เนื่องจากการผลิตสินค้าและบริการเพื่อเจาะกลุ่มดังกล่าว ใช้เงินลงทุนเบื้องต้นไม่สูงมากนัก อีกทั้งฐานกลุ่มผู้มีรายได้ระดับปานกลางที่มีจำนวนมาก ทั้งในประเทศและต่างประเทศ ที่มีแนวโน้มเติบโตขึ้นอย่างต่อเนื่อง ถือได้ว่าเป็นตลาดขนาดใหญ่เพียงพอที่ผู้ประกอบการขนาดกลางและเล็กจะสามารถเข้าไปแสวงหาโอกาสเพื่อช่วงชิงส่วนแบ่งทางการตลาดได้ นอกจากนี้ ผู้ประกอบการขนาดกลางและเล็ก ยังสามารถใช้จุดแข็งที่สำคัญในด้านความสามารถในการตอบโจทย์ลูกค้าเฉพาะกลุ่ม หรือ Niche Market แบ่งกลุ่มผู้มีรายได้ระดับปานกลางซึ่งเป็นตลาดขนาดใหญ่ออกเป็นเซกเมนต์ต่างๆ และเลือกผลิตสินค้าและบริการเพื่อตอบโจทย์ลูกค้าเฉพาะกลุ่มได้อีกด้วย
สายการบินต้นทุนต่ำ…ปัจจัยเอื้อให้การเดินทางของกลุ่มคนชั้นกลางคึกคัก
ปฏิเสธไม่ได้ว่า ธุรกิจสายการบินต้นทุนต่ำ ได้เข้ามาเปลี่ยนรูปแบบการเดินทางของกลุ่มผู้มีรายได้ระดับปานกลาง ให้เป็นไปโดยสะดวกยิ่งขึ้น ในอดีตนั้น การเดินทางโดยเครื่องบินมีระดับราคาสูง ส่งผลให้ลูกค้าที่ใช้บริการเดินทางโดยเครื่องบินจำกัดอยู่เฉพาะกลุ่มผู้มีรายได้ระดับสูงเท่านั้น แต่ในระยะ 2-3 ปีที่ผ่านมานี้ ธุรกิจสายการบินต้นทุนต่ำได้เข้ามามีบทบาทในการให้บริการในระดับราคาที่ต่ำลงมามากขึ้น โดยอาศัยช่องว่างในตลาดเจาะกลุ่มฐานลูกค้ากลุ่มผู้มีรายได้ระดับปานกลาง ส่งผลให้การเดินทางโดยเครื่องบินมีความคึกคักมากขึ้น ทั้งการเดินทางระหว่างประเทศและการเดินทางภายในประเทศ จากทั้งผู้เดินทางชาวไทยและผู้เดินทางชาวต่างชาติ
เมื่อพิจารณาจำนวนเที่ยวบินและจำนวนผู้โดยสารของสายการบินต้นทุนต่ำ จำแนกตามท่าอากาศยานแล้ว พบว่า จำนวนเที่ยวบินและจำนวนผู้โดยสารของสายการบินต้นทุนต่ำ ส่วนใหญ่ยังคงกระจุกตัวอยู่ที่ท่าอากาศยานดอนเมือง เนื่องจากท่าอากาศยานดอนเมืองเป็นศูนย์กลางการประกอบธุรกิจของสายการบินต้นทุนต่ำ จึงส่งผลให้มีจำนวนเที่ยวบิน และจำนวนผู้โดยสารเดินทางผ่านท่าอากาศยานดอนเมืองจำนวนมาก
อย่างไรก็ตาม หากพิจารณาจำนวนเที่ยวบินและจำนวนผู้โดยสารของสายการบินต้นทุนต่ำของท่าอากาศยานอื่นๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ท่าอากาศยานในต่างจังหวัด ก็พบว่า จำนวนเที่ยวบินและจำนวนผู้โดยสารของท่าอากาศยานในต่างจังหวัด มีแนวโน้มเติบโตอย่างต่อเนื่อง ข้อมูลดังกล่าว สะท้อนให้เห็นว่า การเดินทางโดยเครื่องบินผ่านการใช้บริการธุรกิจสายการบินต้นทุนต่ำไปสู่พื้นที่ต่างๆในประเทศไทยมีแนวโน้มคึกคักมากขึ้น
ศูนย์วิจัยกสิกรไทย ได้ประเมินคุณลักษณะของลูกค้ากลุ่มเป้าหมายของธุรกิจสายการบินต้นทุนต่ำ เพื่อนำมาสู่การระบุธุรกิจที่มีศักยภาพที่ผู้ประกอบการขนาดกลางและเล็กสามารถเริ่มต้นประกอบธุรกิจได้ ดังนี้
เดินทางระยะสั้น และวางแผนการเดินทางไว้ล่วงหน้า
ผู้ใช้บริการธุรกิจสายการบินต้นทุนต่ำที่เดินทางภายในประเทศไทย และเดินทางมาจากต่างประเทศ ส่วนใหญ่จะมีเส้นทางการเดินทางในระยะใกล้ และใช้เวลาในการเดินทางไม่เกิน 4 ชั่วโมง โดยประกอบไปด้วยผู้เดินทางทั้งชาวไทย และชาวต่างชาติในภูมิภาคเดียวกัน เช่น อาเซียน จีน เป็นต้น โดยผู้ใช้บริการธุรกิจสายการบินต้นทุนต่ำส่วนใหญ่จะเป็นผู้เดินทางที่มีการวางแผนการเดินทางไว้ล่วงหน้าเป็นระยะเวลาที่ยาวนาน เนื่องจากการซื้อบัตรโดยสารผ่านสายการบินต้นทุนต่ำล่วงหน้าเป็นระยะเวลาที่ยาวนาน จะมีค่าบริการในระดับที่ต่ำกว่าการซื้อบัตรโดยสารแล้วเดินทางในทันที
จำกัดงบประมาณการเดินทาง
โดยปกติแล้ว ค่าบริการสายการบินต้นทุนต่ำจะมีระดับราคาต่ำกว่าค่าบริการสายการบินที่ให้บริการอย่างเต็มรูปแบบกว่าร้อยละ 40 โดยธุรกิจสายการบินต้นทุนต่ำจะลดการบริการในส่วนที่ไม่จำเป็นและเกินกว่าความต้องการของลูกค้าลง เพื่อตอบสนองต่อความต้องการของลูกค้ากลุ่มเป้าหมายที่มีงบประมาณการเดินทางอย่างจำกัดและมีความอ่อนไหวต่อราคาอยู่ในระดับสูง จึงไม่ต้องการบริการในส่วนที่ไม่จำเป็นและเกินกว่าความต้องการ แตกต่างจากลูกค้ากลุ่มเป้าหมายของสายการบินที่ให้บริการอย่างเต็มรูปแบบ ที่มักยินดีจ่ายค่าบริการในระดับราคาที่สูงกว่า โดยให้ความสำคัญกับบริการต่างๆเพิ่มเติม เช่น บริการเสิร์ฟอาหารและเครื่องดื่มบนเครื่องบิน ห้องรับรองพิเศษ เป็นต้น
ทำธุรกรรมด้วยตนเอง
ผู้ใช้บริการธุรกิจสายการบินต้นทุนต่ำส่วนใหญ่ทำธุรกรรมด้วยตนเองผ่านระบบอินเทอร์เน็ต หรือโทรศัพท์ ตั้งแต่การค้นหาเที่ยวบิน การซื้อบัตรโดยสาร ตลอดจนการชำระค่าโดยสาร โดยไม่ผ่านตัวกลางหรือตัวแทนจำหน่าย เพื่อประหยัดค่าใช้จ่ายในการทำธุรกรรม
หลากหลายธุรกิจได้รับอานิสงส์
ปฏิเสธไม่ได้ว่า บทบาทของธุรกิจสายการบินต้นทุนต่ำในการให้บริการเดินทางโดยเครื่องบินในระดับราคาที่ต่ำลงมามากขึ้นนี้ เป็นปัจจัยที่กระตุ้นให้ผู้คนเดินทางไปยังสถานที่ต่างๆได้ง่ายขึ้นและเดินทางได้บ่อยครั้งขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่ง กลุ่มผู้มีรายได้ระดับปานกลาง ส่งผลให้เกิดเม็ดเงินสะพัดไปยังธุรกิจต่างๆ ที่นำมาซึ่งโอกาสสำหรับผู้ประกอบการในธุรกิจที่เกี่ยวเนื่อง รวมถึงยังเป็นโอกาสสำหรับผู้ประกอบการขนาดกลางและเล็กในการเริ่มต้นลงทุนผลิตสินค้าและบริการ
ศูนย์วิจัยกสิกรไทย ได้ประเมินธุรกิจที่ได้รับอานิสงส์จากการขยายตัวของผู้ใช้บริการธุรกิจสายการบินต้นทุนต่ำ และรูปแบบการประกอบธุรกิจสำหรับผู้ประกอบการขนาดกลางและเล็กในการเริ่มต้นลงทุนผลิตสินค้าและบริการ เพื่อรองรับฐานลูกค้ากลุ่มผู้ใช้บริการธุรกิจสายการบินต้นทุนต่ำ ดังรายละเอียดดังต่อไปนี้
ทั้งนี้ ธุรกิจสายการบินต้นทุนต่ำมีบทบาทในการขยายตลาดผู้โดยสารที่เดินทางโดยเครื่องบิน โดยไม่เพียงแต่เป็นทางเลือกที่มีความคุ้มค่าสำหรับผู้โดยสารกลุ่มผู้มีรายได้ระดับปานกลางเท่านั้น แต่ยังเป็นทางเลือกที่มีความคุ้มค่าสำหรับผู้โดยสารทุกระดับ ก่อให้เกิดโอกาสทางธุรกิจสำหรับผู้ประกอบการธุรกิจต่างๆข้างต้น ในการผลิตสินค้าและบริการเพื่อรองรับฐานลูกค้ากลุ่มผู้ใช้บริการธุรกิจสายการบินต้นทุนต่ำที่มีแนวโน้มเติบโตมากขึ้นในอนาคต
เจาะกลุ่มผู้ใช้บริการสายการบินต้นทุนต่ำอย่างไร…ให้สำเร็จ
สำหรับเคล็ดลับความสำเร็จในการเริ่มต้นลงทุนผลิตสินค้าและบริการเพื่อเจาะกลุ่มผู้มีรายได้ระดับปานกลางที่ใช้บริการธุรกิจสายการบินต้นทุนต่ำนั้น ผู้ประกอบการขนาดกลางและเล็กจำเป็นต้องสร้างความร่วมมือกับธุรกิจสายการบินต้นทุนต่ำในหลากหลายด้าน ใช้สื่ออินเทอร์เน็ตเป็นช่องทางในการเข้าถึงลูกค้า ควบคุมต้นทุนในการประกอบธุรกิจ รวมถึงยังจำเป็นต้องชูจุดเด่นด้านความคุ้มค่าควบคู่กันไป ดังรายละเอียดต่อไปนี้
สร้างความร่วมมือกับธุรกิจสายการบินต้นทุนต่ำ
ผู้ประกอบการขนาดกลางและเล็กที่เริ่มต้นลงทุนผลิตสินค้าและบริการเพื่อเจาะกลุ่มผู้มีรายได้ระดับปานกลาง ควรสร้างความร่วมมือกับธุรกิจสายการบินต้นทุนต่ำในหลากหลายด้าน ไม่ว่าจะเป็นการจัดโปรโมชั่นร่วมกับสายการบิน รวมถึงการใช้สื่อโฆษณา เช่น นิตยสารสำหรับผู้โดยสารบนเครื่องบิน เว็บไซท์ของสายการบิน เป็นต้น เพื่อให้สามารถเข้าถึงกลุ่มลูกค้ากลุ่มผู้มีรายได้ระดับปานกลางได้มากขึ้น
เข้าถึงลูกค้าผ่านสื่ออินเทอร์เน็ต
จากการที่ผู้เดินทางที่มีรายได้ระดับปานกลาง ทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ ที่ใช้บริการธุรกิจสายการบินต้นทุนต่ำเป็นกลุ่มที่มักทำธุรกรรมต่างๆด้วยตนเองเพื่อประหยัดค่าใช้จ่ายในการทำธุรกรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การใช้สื่ออินเทอร์เน็ตเป็นช่องทางในการค้นหาข้อมูลและทำธุรกรรมต่างๆ ดังนั้น สื่ออินเทอร์เน็ตจึงเป็นช่องทางที่ผู้ประกอบการขนาดกลางและเล็กที่เริ่มต้นลงทุนผลิตสินค้าและบริการจะสามารถเข้าถึงผู้เดินทางที่มีรายได้ระดับปานกลางได้อย่างเฉพาะเจาะจง รวมถึงยังเป็นช่องทางที่มีต้นทุนต่ำกว่าการใช้สื่อประเภทอื่นๆอีกด้วย
ควบคุมต้นทุนในการประกอบธุรกิจ
การให้บริการลูกค้ากลุ่มผู้มีรายได้ระดับปานกลาง ที่มีงบประมาณการใช้จ่ายในด้านต่างๆค่อนข้างจำกัด และมีความอ่อนไหวต่อราคาอยู่ในระดับสูง เป็นข้อจำกัดของผู้ประกอบการในการขึ้นราคาสินค้าและบริการ ท่ามกลางภาวะต้นทุนในการประกอบธุรกิจในด้านต่างๆที่พุ่งสูงขึ้น ดังนั้น ผู้ประกอบการขนาดกลางและเล็กที่เริ่มต้นลงทุนผลิตสินค้าและบริการเพื่อเจาะกลุ่มผู้มีรายได้ระดับปานกลาง จึงต้องควบคุมต้นทุนในการประกอบธุรกิจด้วยวิธีการต่างๆ ยกตัวอย่างเช่น ผู้ประกอบการธุรกิจโรงแรมอาจลดการให้บริการในส่วนที่ไม่จำเป็นและเกินกว่าความต้องการของลูกค้าลงเพื่อลดต้นทุนในการให้บริการ ผู้ประกอบการธุรกิจร้านอาหารอาจเลือกใช้วัตถุดิบท้องถิ่นในการปรุงอาหารเพื่อลดต้นทุนค่าขนส่งวัตถุดิบ เป็นต้น
ชูจุดเด่นด้านความคุ้มค่า
จากฐานกลุ่มผู้มีรายได้ระดับปานกลางที่ถือได้ว่าเป็นตลาดผู้บริโภคสินค้าและบริการขนาดใหญ่ที่มีศักยภาพ เราจะเห็นได้ว่า ผู้ประกอบการธุรกิจต่างๆได้หันมามุ่งขยายฐานลูกค้ากลุ่มผู้มีรายได้ระดับปานกลางในระดับที่อาจนำมาสู่ภาวะการตัดราคาระหว่างผู้ประกอบการได้ ดังนั้น ผู้ประกอบการขนาดกลางและเล็กที่เริ่มต้นลงทุนผลิตสินค้าและบริการเพื่อเจาะกลุ่มผู้มีรายได้ระดับปานกลาง ควรชูจุดเด่นด้านความคุ้มค่า ผ่านการผลิตสินค้าและบริการที่มีคุณภาพ เพื่อตอบโจทย์ความต้องการยกระดับคุณภาพชีวิตด้านต่างๆของกลุ่มผู้มีรายได้ระดับปานกลาง ในขณะที่ราคาสินค้าและบริการยังอยู่ในระดับที่ไม่สูงนักเมื่อเปรียบเทียบกับผู้ประกอบการในธุรกิจเดียวกัน เพื่อสร้างภาพลักษณ์และเป็นตัวเลือกที่น่าสนใจท่ามกลางการแข่งขันทางธุรกิจที่ทวีความรุนแรงมากขึ้น
ขอขอบคุณข้อมูลจาก : ศูนย์วิจัยกสิกรไทย
สิงหาคม 2557